Badania przeprowadzone wśród blisko 3 tys. osób w wieku od 57 do 85 lat wykazały, że uczestnicy, którzy nie byli w stanie zidentyfikować co najmniej czterech z pięciu wymienionych zapachów, byli ponad dwukrotnie bardziej narażeni na rozwój demencji w ciągu kolejnych pięciu lat niż osoby, których węch działał prawidłowo.

W badanej grupie 78 proc. osób prawidłowo identyfikowało co najmniej cztery z pięciu zapachów, około 14 proc. było w stanie zidentyfikować trzy, 5 proc. - dwa, 2 proc. było w stanie nazwać zaledwie jeden, a 1 proc. nie był w stanie rozpoznać żadnego zapachu.

Po pięciu latach u niemal wszystkich osób, które nie były w stanie zidentyfikować żadnego z zapachów, zdiagnozowano demencję. U osób rozpoznających jeden lub dwa zapachy demencję stwierdzono w 80 proc. przypadków.

Nerw węchowy jest jedynym nerwem czaszkowym bezpośrednio narażonym na działanie czynników środowiskowych. Komórki wykrywające zapachy łączą się z opuszką węchową na powierzchni podstawy mózgu, potencjalnie eksponując ośrodkowy układ nerwowy na ryzyko pochodzące z zewnątrz, jak zanieczyszczenia czy patogeny. Problemy z węchem mogą zatem być wczesnym zwiastunem choroby Alzheimera lub Parkinsona - komentują badacze.

- Zmysł węchu jest ściśle połączony z pracą mózgu i jego zdrowiem. Ten test pozwala zidentyfikować osoby z gruby podwyższonego ryzyka i wymagające większej uwagi. Musimy przeprowadzić jednak jeszcze wiele badań, by uznać go za test kliniczny - podsumowuje autor analizy dr Jayant M. Pinto.