
Oprócz postępów w leczeniu chorób, rozwój współczesnej farmakoterapii niesie ze sobą także wiele zagrożeń. Często wynikają one z błędów jatrogennych, braku pełnej wiedzy pacjenta o wszystkich działaniach danego leku, w tym jego interakcjach z innymi lekami, a także pożywieniem.
Jak się okazuje, to czy pacjent przyjmuje określony lek przed posiłkiem czy w trakcie posiłku oraz czym popija lek i co je, ma bardzo duże znaczenie w powodzeniu danej terapii. Może też zapobiegać zagrażającym zdrowiu (a niekiedy nawet życiu) przykrym następstwom tych interakcji.
W 1963 roku opisano pierwszy śmiertelny przypadek interakcji leku z pożywieniem. Mężczyzna leczony na depresję preparatem tranylcyprominy (nieselektywny inhibitor monoaminooksydazy, iMAO), po kolacji podczas której zjadł duże ilości sera typu cheddar, zaczął odczuwać mdłości i silne bóle głowy. Na drugi dzień, pojawiło się podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, wysoka gorączka, zaburzenia orientacji. Mężczyzna zmarł.
Interakcje leków mogą prowadzić do osłabienia lub nasilenia działania leków.
Interakcje te dotyczą przeważnie wpływu pokarmów na losy leków w organizmie (faza farmakokinetyczna) na trzech etapach:
• zmniejszenie/zwiększenie wchłaniania leku (absorption, A)
• zwiększenie/zmniejszenie metabolizmu leku (metabolism, M)
• zwiększenie/zmniejszenie wydalania leku (elimination, E)
Zmniejszenie wchłaniania leku następuje poprzez:
• adsorpcję leku przez związki znajdujące się pokarmach i napojach
• kompleksowanie substancji leczniczych
• wytrącanie substancji leczniczych
• zmianę pH treści pokarmowej
Na adsorpcję leku przez produkty spożywcze ma wpływ m.in. kwas cytrynowy. Preparaty erytromycyny popite sokiem pomarańczowym znacznie zmniejszają wchłanianie tego antybiotyku. Także paracetamol podany razem z posiłkiem (lub tuż po posiłku) zawierającym pektyny (dżemy, powidła) wchłania się tylko w ok. 70%. Pokarmy zawierające duże ilości błonnika (płatki owsiane, otręby) adsorbują leki z grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych oraz digoksynę.
Newsletter
Rynek Aptek: polub nas na Facebooku
Obserwuj Rynek Aptek na Twitterze
RSS - wiadomości na czytnikach i w aplikacjach mobilnych