W ramach projektu edukacyjnego „W rytmie arytmii. STOP UDAROM” (www.stopudarom.pl), eksperci wyjaśniają związek migotania przedsionków z udarem mózgu. Wydarzenie odbywa się z okazji Europejskiego Dnia Profilaktyki Udarowej.

Mikroskrzepliny groźne dla mózgu

- Zachęcamy pacjentów, żeby wsłuchiwali się w swoje serce i regularnie badali sobie tętno. Jeżeli częstotliwość rytmu przekracza 110 w spoczynku, to powinniśmy pomyśleć o dokładnej diagnostyce w kierunku występowania migotania przedsionków, w szczególności, gdy jest to rytm niemiarowy – na przykład pacjent czuje jakby miał przerwy w biciu serca, a potem bardzo szybką częstotliwość fali tętna – tłumaczy prof. Przemysław Mitkowski, prezes elekt Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

U osób z migotaniem, przedsionki serca kurczą się w sposób nieuporządkowany i bardzo szybko.

- One drżą, falują, to nie jest uporządkowany skurcz. Z powodu tej arytmii przedsionki nie opróżniają się całkowicie z krwi. Mogą się w nich tworzyć mikroskrzepliny. Jeśli taka mikroskrzeplina oderwie się z zakamarków, uchyłków przedsionka i popłynie z prądem krwi, może spowodować zamknięcie naczynia w mózgu i doprowadzić do udaru mózgu - powikłania, którego najbardziej się boimy - dodaje.

Profilaktyka chorób serca i mózgu polega na wprowadzeniu takich zmian w stylu życia, które przyniosą długoterminowe korzyści zdrowotne. Należą do nich m.in.: redukcja nadmiernej masy ciała, wybieranie zdrowej żywności, zaprzestanie palenia papierosów, ograniczenie spożycia alkoholu i kofeiny, dbanie o stałą aktywność fizyczną, a także regularne monitorowanie stanu zdrowia (szczególnie ciśnienia tętniczego i pulsu) oraz prawidłowe stosowanie zaleconych przez lekarza leków. 

  - Niezwykle istotne jest, aby pamiętać, że można zapobiegać wystąpieniu migotania przedsionków. Ważnym elementem jest leczenie wszystkich chorób, w których ta arytmia występuje częściej m.in. nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, niewydolności serca, cukrzycy. Warto także zaprzestać spożywania alkoholu w nadmiarze,  nie palić papierosów, kontrolować stężenie cholesterolu we krwi, aby nie dopuścić do rozwoju miażdżycy naczyń lub spowolnić jej rozwój – dodaje kardiolog, prof. Janina Stępińska.

 Migotanie przedsionków jest najczęstszą utrwaloną arytmią serca . Szacuje się, że w Polsce jest nawet  ok. 700 tys. osób z tym zaburzeniem rytmu serca. Częstość jego występowania wzrasta z wiekiem – po 65. roku życia migotanie przedsionków jest obecne u co czwartej osoby.

Instrukcja samodzielnego badania tętna

Chcąc zbadać tętno, najlepiej położyć drugi, trzeci i czwarty palec dłoni w niewielkim wgłębieniu na wewnętrznej stronie przedramienia (blisko kciuka), tam gdzie przebiega tętnica promieniowa. Siła ucisku powinna być niewielka, wtedy puls wyczujemy pod palcami. Należy policzyć uderzenia w ciągu 30 sekund. Tę liczbę pomnożyć przez 2 i wówczas uzyskamy częstotliwość uderzeń „na minutę”.

Prawidłowe tętno powinno być regularne i mieć częstotliwość w przedziale 60-80 uderzeń na minutę. Jeżeli np. tętno zazwyczaj wynosiło ok. 65 uderzeń na minutę, a w kolejnym pomiarze pomiar wskaże tętno niemiarowe o częstości 100 uderzeń na minutę, można podejrzewać wystąpienie arytmii, np. migotania przedsionków.