Komunikat w tej sprawie wydały: firma Novartis Gene Therapies EU Limited w porozumieniu z Europejską Agencją Leków i Urzędem Rejestracji Produktów Leczniczych.

Występowanie mikroangiopatii zakrzepowej (TMA) zgłaszano u pacjentów z rdzeniowym zanikiem mięśni (ang. spinal muscular atrophy, SMA) leczonych onasemnogenem abeparwowek, zwłaszcza w pierwszych tygodniach po leczeniu.

Zalecenia bezpieczeństwa
TMA jest ostrym, zagrażającym życiu stanem charakteryzującym się występowaniem małopłytkowości, niedokrwistości hemolitycznej i ostrego uszkodzenia nerek.

Od teraz konieczne jest badanie stężenia kreatyniny i morfologii krwi (w tym oznaczenie stężenia hemoglobiny i liczby płytek) przed podaniem onasemnogenu abeparwowek, dodatkowo do obecnie zalecanych wyjściowych badań laboratoryjnych.

Liczbę płytek krwi należy ściśle monitorować w tygodniu po infuzji, a później w regularnych odstępach czasu. W przypadku wystąpienia małopłytkowości należy przeprowadzić dalszą ocenę, w tym diagnostykę w kierunku niedokrwistości hemolitycznej i zaburzeń czynności nerek.

Jeśli pacjent wykazuje objawy przedmiotowe, podmiotowe lub wyniki badań laboratoryjnych sugerujące TMA, należy zasięgnąć bezpośredniej porady specjalisty i zespołu wielodyscyplinarnego, a następnie wdrożyć odpowiednie postępowanie w ramach leczenia TMA, stosownie do wskazań klinicznych.

Należy poinformować opiekunów o przedmiotowych i podmiotowych objawach TMA (np. występowaniu siniaków, napadów drgawkowych, skąpomoczu) i doradzić im pilne zgłoszenie się po pomoc medyczną, jeśli takie objawy wystąpią.

Czym jest mikroangiopatia zakrzepowa (TMA)
Lek Zolgensma (onasemnogen abeparwowek) jest wskazany w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni (SMA). Dotychczas łączna liczba pacjentów, którzy  otrzymali lek wynosi około 800.

TMA to zróżnicowana grupa zaburzeń, które obejmują zespół hemolitycznomocznicowy (ang. haemolytic uraemic syndrome, HUS) i zakrzepową plamicę małopłytkową (ang. thrombotic thrombocytopenic purpura, TTP). Szacuje się, że częstość występowania TMA u wszystkich dzieci to zaledwie kilka przypadków na milion dzieci rocznie.

Rozpoznanie TMA opiera się na stwierdzeniu małopłytkowości, niedokrwistości hemolitycznej i ostrego uszkodzenia nerek, a jej występowanie jest wynikiem deregulacji i (lub) nadmiernej aktywacji alternatywnego szlaku dopełniacza. TMA może mieć etiologię genetyczną lub być zaburzeniem nabytym. TMA poddaje się leczeniu i może ustąpić na skutek właściwych interwencji podjętych w odpowiednim czasie.

5 przypadków na 800 podań
Dotychczas po leczeniu onasemnogenem abeparwowek zgłoszono łącznie pięć potwierdzonych przypadków TMA u pacjentów w wieku 4-23 miesięcy, spośród około ośmiuset leczonych pacjentów.

W tych pięciu przypadkach TMA wystąpiła w ciągu 6-11 dni po infuzji onasemnogenu abeparwowek.

Objawy występujące u pacjentów obejmowały wymioty, nadciśnienie, skąpomocz/bezmocz i (lub) obrzęki. Badania laboratoryjne ujawniły występowanie małopłytkowości, zwiększonego stężenia kreatyniny w surowicy, białkomoczu i (lub) krwiomoczu oraz niedokrwistości hemolitycznej (zmniejszonego stężenia hemoglobiny ze schistocytozą w rozmazie krwi obwodowej).

U dwóch pacjentów występowały także zakażenia i obaj oni otrzymali w ostatnim czasie szczepionki (w ciągu 2-3 tygodni po podaniu onasemnogenu abeparwowek).

W ostrej fazie choroby wszyscy pacjenci dobrze odpowiedzieli na interwencje medyczne obejmujące plazmaferezę, podanie kortykosteroidów układowych, transfuzje i leczenie podtrzymujące. Dwóch pacjentów poddano terapii nerkozastępczej (hemodializie lub hemofiltracji).

Jeden pacjent wymagający terapii nerkozastępczej (hemofiltracji) zmarł po 6 tygodniach od zdarzenia.

Będzie zmiana informacji w ulotce
Druki informacyjne onasemnogenu abeparwowek zostaną zaktualizowane w taki sposób, by uwzględniały ryzyko TMA, porady dotyczące monitorowania w celu odpowiednio wczesnego wykrycia TMA i zalecenie poinformowania opiekunów o konieczności pilnego zgłoszenia się po pomoc medyczną w przypadku wystąpienia przedmiotowych i podmiotowych objawów TMA.

Onasemnogen abeparwowek (Zolgensma) jest obecnie uważany za najdroższy lek na świecie. Jego koszt wynosi ok. 8 mln zł. Wkrótce będzie finansowana w Wielkiej Brytanii.

W Polsce terapia genowa na SMA (onasemnogen abeparwowek) znalazła się 26 lutego w wykazie technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności, stworzonym przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Finansowanie dostępu do innowacyjnych terapii jest jednym z zadań Funduszu Medycznego, którego przepisy weszły w życie w listopadzie 2020 r.