- Jeśli porównamy zarobki lekarza - średnio 550 dolarów miesięcznie, z płatnością za włączenie do badań klinicznych jednego uczestnika, która może wahać się pomiędzy 1,5-6,5 tys. dolarów, to z etycznego punktu widzenia taka różnica jest nie do zaakceptowania - powiedział Marek Czarkowski, przewodniczący Komisji Bioetycznej przy Okręgowej Izbie Lekarskiej w Warszawie, w czasie międzynarodowej konferencji PAN, Public Trust in Science and Industry - supported research and Education: benefits and pitfalls.

Jeśli przyjąć wspomniane górne stawki, oznacza to, że włączenie jednego pacjenta do badania stanowi równowartość półrocznych zarobków lekarza w placówce medycznej. Osobiste wybory podejmowane przez lekarzy pod wpływem pokusy finansowej, mogą powodować nieetyczne zachowania. Z drugiej strony kwoty, które trafiają do kieszeni badacza pozostają w dużej dysproporcji do środków finansowych, które otrzymuje ośrodek, gdzie prowadzone są badania kliniczne.

– W Niemczech nie ma takich wysokich stawek za zrekrutowanie pacjenta do badania – przyznał bioetyk Elmar Doppelfeld. – Jeżeli są, to obejmują także sfinansowanie koniecznych procedur wykonanych pacjentowi, jak diagnostyka, gastroskopia, biopsja.

Warte odnotowania jest, że w ciągu ostatniej dekady w Polsce i całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej rosła liczba prowadzonych badań. W ostatnich pięciu latach liczba badań klinicznych w Polsce wahała się między 396 a 486 rocznie. W roku 2008 wzrosła do blisko pięciuset.

Jednak, jak zauważa dr Czarkowski, mamy dramatycznie niską liczbę – ledwie 2 proc. badań, które są sponsorowane przez inne podmioty niż firmy farmaceutyczne. Dla porównania, w USA odsetek takich badań oscyluje wokół 20 procent. W Polsce niewystarczająca jest również kontrola prowadzonych badań. W ciągu 4 lat, od maja 2004 do maja 2008, odbyły się jedynie 43 kontrole, choć w tym czasie przeprowadzono 1705 badań!