Zdaniem amerykańskich badaczy, zmiany te odpowiadają w dużym stopniu za długoterminową poprawą nastroju u chorych na depresję. Swoje wnioski opublikowali na łamach „Archives of General Psychiatry“.

Naukowcy przeprowadzili badania w grupie 240 pacjentów z poważną postacią depresji, tzw. dużą depresją. Losowo podzielono ich na trzy grupy – 60 pacjentów skierowano na psychoterapię, kolejnych 60 otrzymywało placebo, a 120 zażywało paroksetynę, lek przeciwdepresyjny z grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI), do których należy też Prozac. SSRI działają poprzez zwiększanie w mózgu poziomu serotoniny, neuroprzekaźnika, który reguluje nastrój.

Cechy osobowości oraz nasilenie depresji u badanych osób sprawdzano przed rozpoczęciem terapii, w trakcie jej trwania i po jej zakończeniu. Stan ich zdrowia śledzono przez kolejny rok.

Okazało się, że do najsilniejszych zmian cech osobowości, takich jak neurotyzm i ekstrawertyzm, doszło u pacjentów stosujących paroksetynę. Neurotyzm zmniejszył się niemal 7–krotnie w porównaniu z osobami otrzymującymi placebo, a ekstrawertyzm nasilił się 3,5 razy. Psychoterapia poznawcza dawała efekty pośrednie między lekiem a placebo.

Ekstrawersja wyraża się w skłonności do kierowania swojej aktywności i uwagi na otaczającą rzeczywistość oraz innych ludzi. Wiąże się z nią łatwość nawiązywania kontaktów oraz tendencja do przeżywania pozytywnych emocji.

Z kolei neurotyzm to cecha osobowości, która oznacza chwiejność emocjonalną i brak odporności na stresujące sytuacje. Neurotyzm jest uważany za jeden z czynników ryzyka depresji, co więcej, badania wskazują, że geny warunkujące osobowość neurotycznaą pokrywają się w dużym stopniu z genami predysponującymi do depresji.

Dotychczas panowała powszechna opinia, że zmiany osobowości w czasie stosowania leków z grupy SSRI są jedynie efektem ubocznym terapii. Najnowsze badania dowodzą, że to właśnie te zmiany są w dużym stopniu odpowiedzialne za długotrwałą poprawę nastroju u pacjentów.