
Blisko sto lat po odkryciu witaminy C, niektóre informacje dotyczące możliwości jej zastosowania zaskakują. Mamy zatem lewoskrętne witaminy oraz nową modę na wlewy dożylne tej substancji w wysokich dawkach.
W 1928 roku Węgier Albert Szent-Gyorgy wyizolował kwas askorbinowy (za co otrzymał Nagrodę Nobla w 1937 roku), a w roku 1933 Tadeusz Reichstein (Szwajcar polskiego pochodzenia) zsyntetyzował witaminę C. Samo określenie "witamina" (łac. vita– życie, amina– związek chemiczny zawierający grupę aminową) jest zasługą Kazimierza Funka, który wprowadził ją w 1912 roku.
W składzie witaminy C jest kwas askorbinowy, który posiada dwa asymetryczne atomy węgla (C4 i C5), zatem możliwe jest wystąpienie czterech izomerów tej substancji. Tylko jeden z nich posiada biologiczną aktywność, którą stosuje się w lecznictwie: kwas L-askorbinowy. A ten skręca światło spolaryzowane w prawo. Takie są właściwości fizyczne kwasu L-askorbinowego.
Od pewnego czasu jednak pojawiać się na rynku zaczęły witaminy lewoskrętne, a nawet – lewostronne. Co więcej, tylko te mają mieć właściwości lecznicze. Jak w miarę prosty sposób wyjaśnić pacjentowi, że dał się nabrać na chwyt marketingowy?
- Zasadę izomerii chiralnej (z greckiego chiros - ręka) można wytłumaczyć obrazowo na przykładzie pedałów rowerowych. Jak prawa (oznaczenie z nomenklatury chemicznej „D” jak dexter) i lewa („L” jak levus) ręka, pedały rowerowe są swymi lustrzanymi odbiciami. Gwint prawoskrętny jest na prawym pedale i analogicznie lewoskrętny na lewym. Nie da się ich zamienić ze sobą, bo odwrotnie nie będą pasować – podpowiada magister farmacji Mariusz Politowicz.
Czyli („L- lub D-pedał rowerowy”) otrzymują swój kształt (budowę) w tej samej fabryce. Natomiast ich cechą fizyczną wykorzystywaną codziennie, jest możliwość działania tylko z lewej lub tylko prawej strony roweru.
Podobnie jest z rękawiczkami. Nie da się bez problemu używać prawej rękawiczki na lewej ręce lub odwrotnie.
O skrętności witaminy
- Właściwość, że witamina C jest prawoskrętna, po prostu istnieje i już. Niektóre substancje są tylko lewo- [(-) czyli minus] lub prawoskrętne [(+) czyli plus] - dodaje farmaceuta. Roztwór izomerów (+) i (-) w proporcji 1:1 nazywamy racematem. Taki roztwór nie skręca światła spolaryzowanego, bo te fizyczne właściwości obu izomerów (chiromerów) się kompensują.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
Newsletter
Rynek Aptek: polub nas na Facebooku
Obserwuj Rynek Aptek na Twitterze
RSS - wiadomości na czytnikach i w aplikacjach mobilnych