Motto utkwiło w mojej pamięci jako obowiązujące lekarza przykazanie. Jednak łatwiej powiedzieć, niż zrobić, bo wiedza przez lata gromadzona z trudem pokoleń naukowców ulegała zwielokrotnieniu, a wiele opasłych tomów mądrych ksiąg z tamtej biblioteki straciło na znaczeniu.

W ich miejsce powstały nowe tomy, ale nadal w spotkaniu z chorym człowiekiem muszę często stwierdzać, że czegoś nie wiem, że razem z leczącym zespołem muszę szukać odpowiedzi, co jest przyczyną nieszczęścia choroby u tego właśnie konkretnego człowieka i jak mu pomóc  - pisze na łamach miesięcznika Rynek Zdrowia (nr 10/2009) prof. Leon Drobnik, kierownik Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (artykuł publikujemy w całości).

Naprawianie szczegółu
Dać choremu lek o ściśle zamierzonym działaniu to zawsze znaczy ingerować we wszystkie rozchwiane mechanizmy wyrównawcze organizmu, wytrącone z równowagi przez fizyczne lub biologiczne czynniki z zewnątrz, albo czynniki wewnętrzne, związane z wrodzonym zespołem cech fizycznych i psychicznych uwrażliwień, bądź też jednego i drugiego. Funkcjonowanie człowieka - jego ciała i psychiki rozpatrywanych razem - jest złożone i w zdrowiu, i w chorobie.

Odchylenia od stanu prawidłowego, jakie dostrzegamy u chorego, którego badamy, stanowią punktowe wyróżniki, dostrzegane przez nas na tle zmienionej przez chorobę całości. Są to przykładowo: nadciśnienie tętnicze, gorączka, bóle.

Wyłapujemy w badaniu szczegół, różny od wartości średniej, stanowiącej wartość matematyczną, opracowaną w badaniach u wielu osób, i szczegół ten próbujemy naprawić. W próchnicy leczymy zmieniony próchniczo ząb, w nadciśnieniu tętniczym obniżamy ciśnienie, rozpatrując przy tym nawet cały układ krążenia, na ogół tylko tę część funkcjonalną ludzkiego ciała, na której skupiliśmy swoją uwagę, pozostawiając innym, a głównie choremu, całą resztę. Jeśli temperatura ciała odbiega od normy, obniżamy ją, poszukując przyczyn jej wzrostu.