Oczywiście mówimy tu o sytuacji, gdy produkty dostępne są w aptekach, a nie w szerokiej dystrybucji, np. na stacjach benzynowych. Mowa jest bowiem o lekach, które zastosowane w niewłaściwy sposób, w niewłaściwej dawce, w niewłaściwych odstępach czasu, mogą spowodować działania niepożądane. Dlatego w ich przypadku należy pytać i prosić farmaceutów o personalizowaną poradę w stosunku do konkretnego bólu, konkretnej sytuacji, w której chcemy lek zastosować. Oczywiście należy również informować farmaceutę o innych stosowanych lekach, suplementach, lekach roślinnych, a także czynnikach, które mogą wpływać na ryzyko powikłań.

RA: Wynika z tego, że w bezpiecznym stosowaniu leku kluczowa rola farmaceuty?
JW: Jako członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Badania Bólu wyrażam nadzieję, że jeżeli pacjent uzyskuje poradę w aptece, to ta porada absolutnie nie powinna być poradą marketingową, tylko poradą o charakterze terapeutycznym, klinicznym uwzględniającym jak największą skuteczność przy minimalizacji ryzyka wystąpienia powikłań. Nie ma czegoś takiego, jak lek dla każdego.

Niestety w warunkach polskich, często spotykamy się z takimi sytuacjami, które dotyczą tzw. porady marketingowej, czyli pacjent otrzymuje lek na objaw, z którym się zgłasza, ale niewłaściwy z punktu widzenia tego, jakie inne leki przyjmuje i z powodu jakich innych chorób jest leczony. Warto pamiętać, że wielochorobowość stanowi istotny czynnik ryzyka wystąpienia objawów niepożądanych i nieskuteczności leczenia. Tutaj należy absolutnie to rozróżnić.

Porada farmaceutyczna musi być oparta na pewnym, niezależnym wnioskowaniu w stosunku do posiadanych danych o konkretnym leku. Tymczasem spotykamy się z sytuacjami, że preparaty OTC zawierające diklofenak są stosowane u pacjentów z niewydolnością serca, po udarze i zawale, a absolutnie nie jest to grupa docelowa, która te leki powinna otrzymać. Są to niestety ofiary tzw. porady marketingowej.