• W 2016 r. tylko 16 sieci aptecznych dysponowało ponad 50 aptekami, a 62% aptek należało do drobnych przedsiębiorców
• W czerwcu 2017 roku tuż przed wejściem w życie nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne liczba aptek i punktów aptecznych gwałtownie wzrosła do około 15 tysięcy
• W czerwcu 2018 roku, po wejściu w życie kolejnej nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, liczba aptek i punktów aptecznych zaczęła spadać

W 2016 r. działało w Polsce 14 780 aptek i punktów aptecznych. Ich liczba rosła nieustannie od momentu transformacji ustrojowej, osiągając w 1997 r. liczbę ok. 8 tys. oraz 12 tysięcy w połowie pierwszej dekady XX wieku - przypominają autorzy raportu "Kto ukradł Polakom apteki?"

Duża liczba wniosków
"Wraz ze wzrostem liczby aptek dostrzegalny był też trend konsolidacyjny, przejawiający się w rosnącej liczbie połączeń kapitałowych, grup zakupowych, sieci wirtualnych, czy programów partnerskich. W 2016 r. dostrzegalny był już od co najmniej 10 lat, gdy na rynku działało ponad 390 sieci aptecznych, posiadających 5 aptek i więcej, stanowiąc łącznie 38% wszystkich funkcjonujących na rynku aptek.

Trend ten gwałtownie przyspieszył w 2017 roku. Od marca do grudnia 2017 roku na rynku przybyło 334 aptek sieciowych, tj. będących w sieci 5 i więcej aptek, a także ubyło w sumie 245 aptek indywidualnych i tych należących do mikro sieci 2-4 aptek. W 2016 r. tylko 16 sieci aptecznych dysponowało ponad 50 aptekami, a cztery sieci apteczne posiadały powyżej 100 aptek. 62% aptek należało natomiast do drobnych przedsiębiorców. Wśród nich 26% prowadziły mikro-sieci skupiające 2-4 aptek.

W czerwcu 2017 roku tuż przed wejściem w życie Ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne liczba aptek i punktów aptecznych gwałtownie wzrosła do około 15 tysięcy. Spowodowane było to realizacją dużej liczby wniosków o zezwolenie na prowadzenie aptek złożonych przed wejściem ustawy w życie.

Trend spadkowy
Co ciekawe, niektóre z tych wniosków rozpatrywane były jeszcze w 2018 roku, a w konsekwencji liczba aptek rosła zarówno przed wejściem nowych przepisów w życie, jak i po. Według danych Głównej Inspekcji Farmaceutycznej (GIF) na dzień 31 marca 2018 r. w Polsce działało około 15 tys. aptek i punktów aptecznych. W 2018 roku na polskim rynku nadal funkcjonowało ponad 390 sieci aptecznych posiadających pięć aptek i więcej. Stanowiło to 38% wszystkich aptek. 16 sieci dysponowało ponad 50 aptekami, a cztery posiadały ponad 100 aptek.

W czerwcu 2018 roku, po wejściu w życie kolejnej nowelizacji ustawy Prawo farmaceutyczne, zaostrzającej przepisy, liczba aptek i punktów aptecznych zaczęła spadać. Na koniec 2019 r. w Polsce było łącznie około 14 420 aptek.

W pierwszym półroczu 2019 r. Grant Thornton szacował spadek na 242 podmioty (z 14 730 aptek do 14 488 aptek), a w drugim półroczu na nieco ponad 200 aptek. Spadła ponadto miesięczna liczba otwarć nowych aptek.

Stan z 2012 roku
Warto również zwrócić uwagę na fakt, że w pierwszym półroczu 2019 r., liczba aptek nie prowadzących aktywnej działalności i tych, które zawiesiły działalność, wzrosła o 70 aptek. Zatem, poza spadkiem ogólnej liczby zezwoleń na otwarcie aptek, w 2019 roku mieliśmy do czynienia ze wzrostem liczby aptek, które w jakiś sposób ograniczyły lub całkowicie wstrzymały działalność, utrzymując zezwolenie na prowadzenie apteki.

W pierwszym półroczu 2020 r. liczba aptek dalej spadała. We wrześniu 2020 r. działało 12 312 aptek ogólnodostępnych i 1 208 punktów aptecznych, w sumie 13 520 aptek i punktów aptecznych. Oznacza to, że w drugiej połowie 2020 r., liczba placówek aptecznych wróciła do stanu z 2012 roku.

Kontynuacja tego trendu w najbliższych latach może prowadzić do negatywnych reperkusji we wrażliwym społecznie obszarze polityki zdrowotnej" - oceniają autorzy raportu.