Związek Aptekarzy Pracodawców Polskich Aptek (ZAPPA) opublikował interpretację przepisów Ustawy o Zawodzie Farmaceuty dotyczących samodzielności oraz niezależności zawodowej.

Autorami publikacji są: dr Jacek Borowicz, r.pr. Katarzyna Piotrowska – Radziewicz oraz mgr farm. Marcin Wiśniewski, prezes ZAPPA.

"Przedmiotem niniejszego opracowania będzie dookreślenie, w szczególności, statusu aptekarza (czyli farmaceuty wykonującego zawód w aptece, punkcie aptecznym, dziale farmacji szpitalnej albo hurtowni farmaceutycznej – art. 30 ust. 1 u.o.z.), jako profesji, która podlega zakwalifikowaniu jako zawód zaufania publicznego oraz zawód wolny, wykonywany w warunkach niezależności i samodzielności zawodowej" - czytamy.

Immanentnym i fundamentalnym celem farmaceuty, potwierdzonym przez zapisy Kodeksu Etyki Aptekarza RP oraz u.o.z., jest działanie w interesie pacjenta i jego zdrowia. Należy jednocześnie uznać, że przynosząca zysk ekonomiczny działalność handlowa nie jest elementem prawnie definiowanego w u.o.z. celu zawodu farmaceuty/farmaceuty-aptekarza.

Rozważania dotyczące samodzielności i niezależności zawodowej farmaceuty należy uznać za szczególnie istotne ze względu na obserwowane konflikty, jakie toczą się w polskich aptekach na linii farmaceuta zatrudniony w aptece – właściciel apteki (pracodawca farmaceuty). Oczywistym jest, że pracodawca dąży do maksymalizacji zysków.

Niestety, charakterystycznym dla tej konkretnej branży jest, że maksymalizacja zysku (obniżanie kosztów, zwiększanie sprzedaży) pozostaje w oczywistej sprzeczności z interesem pacjenta, a więc i celem farmaceuty (minimalizacją spożycia farmaceutyków oraz stosowaniem preparatów o jak najlepszej jakości).

W realiach, w świetle czynionych obserwacji, ów konflikt z reguły wygrywa pracodawca – naruszając niezależność farmaceuty i w istocie potencjalnie szkodząc pacjentowi.

Zważywszy na istotę wolnych zawodów oraz zawodów zaufania publicznego, cel ich ustanowienia, stawiane im cele publiczne oraz bezpieczeństwo publiczne, istotnym jest zagwarantowanie, by farmaceuta w sferze merytorycznej zawodu nie podlegał żadnym naciskom, a w szczególności wpływowi osób spoza zawodu itp. W tym celu ustawodawca wprowadził konkretne przepisy, a samorząd zawodowy oraz organy państwa mają obowiązek je egzekwować.

Należy również podkreślić, że sprowadzanie zawodu farmaceuty do pozycji niskopłatnego sprzedawcy pewnej specyficznej kategorii produktów jest istotnym kosztem alternatywnym systemu opieki zdrowotnej. Innymi słowy, oznacza rażące marnowanie środków publicznych wykładanych na specjalistyczne kształcenie tej kategorii profesjonalistów i, jako takie, jest sprzeczne z interesem publicznym i społecznym.

Stanowisko w załączniku