Przy okazji nowelizacji ustawy refundacyjnej Ministerstwo Zdrowia (MZ) przedstawiło nowe zapisy dotyczące mechanizmu zwrotu kosztów, tzw. paybacku zmuszające producentów leków do ponoszenia finansowych konsekwencji przekroczenia budżetu refundacyjnego. Eksperci Instytutu Jagiellońskiego ostrzegają, że wprowadzenie „paybacku” w proponowanym kształcie wpłynie negatywnie na krajową branżę farmaceutyczną, a w konsekwencji zagrozi bezpieczeństwu lekowemu naszego kraju.

"Obowiązkiem rządu jest zagwarantowanie bezpieczeństwa państwa na wszystkich płaszczyznach. Jednym z jego elementów jest tzw. bezpieczeństwo lekowe polegające na zapewnieniu obywatelom powszechnego dostępu do farmakoterapii, rozumianego jako pełne zaspokojenie popytu na produkty lecznicze, a także możliwość nabycia ich po przystępnych cenach" - napisano w komunikacie.

Zdaniem Instytutu, zaproponowana konstrukcja paybacku przerzuca finansowanie wzrostu kosztów refundacji nowych drogich leków oryginalnych na krajowe firmy generyczne. Zgodnie z planowanymi zmianami, jeśli NFZ wyda na refundację więcej niż zakładał w planie finansowym, różnice pokrywają producenci leków sprzedawanych w aptekach, czyli najczęściej krajowi producenci leków generycznych. Takie rozwiązanie budzi sprzeciw z racji jego jawnej niesprawiedliwości, ponieważ głównymi sprawcami przekroczeń budżetowych są leki, których wytwórcy zwolnieni są z obowiązku pokrywania tych różnic.

"Payback zaproponowany przez resort zdrowia jest również nieracjonalny.  Nie powinien bowiem dotyczyć leków, które generują oszczędności, czyli generycznych i biopodobnych. Dzięki konkurencji generycznej rocznie NFZ uzyskuje około pół miliarda zł oszczędności. Dlatego nawet, jeśli spożycie tych leków jest większe niż zaplanowano w planie finansowym NFZ, to jest to korzystne, bo oznacza, że substytucja generyczna przyniesie korzyści finansowe. Co ważne, z każdej złotówki wydanej na zakup leku krajowych producentów aż 78 gr trafia do budżetu państwa zwiększając PKB naszego kraju (Raport DeLAB Uniwersytet Warszawski, „Makroekonomiczne aspekty znaczenia sektora farmaceutycznego dla polskiej gospodarki”)" - przypomina Instytut.