
Odkrycie komórek macierzystych stało się wielką nadzieją współczesnej medycyny. Trwają badania kliniczne. W opinii potocznej udział w badaniach eksperymentalnych jest wygraną na loterii. Ale nadzieja ma swoje granice - pisze prof. Zbigniew Szawarski, filozof i etyk.
W jednym z dzienników brytyjskich opisano historię pana Colina Campbella (56 l.), chorego na postępujące stwardnienie rozsiane, który postanowił dobrowolnie zakończyć życie w jednej ze szwajcarskich klinik eutanazyjnych LifeCircle w Bazylei. Wizyta w klinice wyznaczona została na 15 czerwca.
Tak się jednak złożyło, że w ostatniej chwili dowiedział się o możliwości eksperymentalnego leczenia SM komórkami macierzystymi. Leczenie to oferuje w Belgradzie pewna klinika szwajcarska Swiss Medica. Pan Campbell nie wie, czy klinika ta zaprosi go do udziału w badaniach. Gdyby jednak tak się nie stało, zdecydował, że pojedzie, jak to wcześniej planował, do Bazylei. Czy to właściwa decyzja?
Istnieją cztery zasadnicze rodzaje problemów moralnych, jakie wiążą się z tym przykładem. Są to:
• etyka badań klinicznych;
• zagadnienie etycznych aspektów eksperymentów innowacyjnych, a w tym wypadku zastosowania komórek macierzystych w leczeniu SM;
• filozoficzne i moralne znaczenie nadziei jako postawy życiowej;
• kwestia moralnych obowiązków lekarza wobec pacjenta.
Postęp medycyny możliwy jest dzięki różnego rodzaju badaniom i eksperymentom, w których uczestniczą zarówno zdrowi, jak i chorzy ludzie. Inaczej jednak rozumie pojęcie badań eksperymentalnych prowadzący je lekarz, a inaczej zastanawiający się nad udziałem w eksperymencie człowiek.
W opinii potocznej udział w badaniach eksperymentalnych jest wygraną na loterii - bezcenną szansą na skorzystanie z najnowocześniejszej terapii, która jeszcze nie weszła do powszechnego użycia. Mało kto spośród gotowych entuzjastycznie uczestniczyć w eksperymencie pacjentów ma świadomość, że znacznie więcej jest eksperymentów nieudanych niż udanych i że zdarzają się eksperymenty niebezpieczne dla życia.
Ale nawet wtedy, gdy lek przejdzie wszystkie fazy eksperymentów klinicznych i zostanie zatwierdzony do powszechnego użycia, zdarza się, że wskutek zbyt wielkiej liczby poważnych zdarzeń niepożądanych zostaje on wycofany z rynku. Udział w eksperymencie klinicznym zawsze wiąże z pewnym ryzykiem i nigdy nie da się z góry ocenić wielkości tego ryzyka.
Newsletter
Rynek Aptek: polub nas na Facebooku
Obserwuj Rynek Aptek na Twitterze
RSS - wiadomości na czytnikach i w aplikacjach mobilnych