Jak propozycje ministerstwa odbierane są przez producentów innowacyjnych leków?
Nowa ustawa refundacyjna znacząco poprawia przejrzystość i przewidywalność procesów decyzyjnych przy określaniu zasad finansowania leków i w tym zakresie jest spójna z prawem unijnym. Takie zmiany są konieczne i dawno przez nas oczekiwane.

Jednak wiele zawartych w ustawie propozycji, w założeniu mających sprzyjać racjonalizacji wydatków, może wywołać efekty odmienne od oczekiwanych. Na przykład umocowanie budżetu na refundację na poziomie 17 proc. wydatków NFZ, w realiach dzisiejszego planu finansowego oznacza po prostu spadek nakładów na leki, bo nawet dzisiaj, przy obecnych ograniczeniach, ten procent jest wyższy.

Wpływ nowych regulacji na sytuację finansową pacjentów jest tematem społecznie wrażliwym i ocena skutków takiej zmiany powinna być przeprowadzona wszechstronnie, z udziałem podmiotów rynkowych. W tym kontekście szczególnie kontrowersyjna jest propozycja eliminacji rabatów, poprzez usztywnienie marż i cen, co w opinii niezależnych firm monitorujących rynek leków może skutkować wzrostem poziomu współpłacenia pacjentów, sięgającym kilkunastu procent. Tymczasem w opinii Ministerstwa ma to spowodować efekt dokładnie odwrotny, przy czym jak dotąd nie są mi znane analizy które mogłyby to udowodnić.

Ministerstwo podkreśla, że to rozwiązanie zapobiegnie zjawisku nienależytej refundacji, na którą marnujemy rocznie ogromne kwoty.
Zgadzam się natomiast że zużycie leków należy racjonalizować. Niektóre mechanizmy rynkowej konkurencji pomiędzy aptekami wyewoluowały w stronę patologii, np. oferowanie leków za grosz lub przekazywanie korzyści finansowych pacjentom realizującym receptę, co może prowadzić do marnotrawstwa. Wydaje się jednak, że są sposoby żeby temu zapobiec w inny sposób, np. poprzez poprawę kontroli ordynacji lekarskiej. Aby powstrzymać pacjenta przed marnotrawieniem leków należy przede wszystkim monitorować, czy każda wypisana recepta ma swoje uzasadnienie kliniczne, a nie pozbawiać pacjenta możliwości kupienia leku po niższej cenie.